Ziraatim.net Tarım ve Hayvancılık Bilgi Paylaşım Platformu

Akdeniz Bölgesi’nde yeni bir Hurma ağacı
(Phoenyx dactylifera L.) zararlısı: Rynchophorus ferrugineus (Olivier, 1790) (Coleoptera: Curculionidae)

DÜNYADAKİ YAYILIŞI

Palmiye Kırmızı Böceği Asya ve Ortadoğu ülkelerinde palmiyenin önemli bir zararlısıdır. Avrupa’da ise İspanya, İtalya ve Yunanistan’da bulunduğu belirlenmiştir.

TANIMI VE YAŞAYIŞI

Ergin: Kırmızımsı kahverenginde ve silindir şeklindedir. Hortum uzun, eğri ve çıkıntılıdır.

Vücut uzunlukları türlere göre değişmekle birlikte genelde 35 mm uzunluğundave 12 mm genişliğindedir. Kın kanatları koyu kırmızı renktedir.

Yumurtadan 2-5 gün içinde çıkan larvalar, ağaç gövdesine girerek zarar yaparlar. Erginler 10-12 C lik sıcaklıklarda aktiftirler. Erginler 1 km kadar uzaklığa uçabilirler. Yumurtadan ergin oluncaya kadar geçen süre 4 ayı bulmaktadır. Yılda 3 döl verir.

   

Yumurta: Kremimsi beyaz renkte, uzun ve oval şekildedir. Ortalama 2.6 mm uzunlukta ve 1.6 mm genişliktedir.

Larva: Olgun larva sarımsı kahverenginde, konik şekilde, şişman, bacaksız larva tipindedir. İyi gelişmiş olan larva 50 mm uzunluğundadır. Larva dönemni ortalama 55 gün sürer. Larva pupa olacağı zaman ağacın gövdesinde kokon oluşturur. Kokon oval şekillidir, 600 mm uzunluğunda ve 30 mm genişliğindedir.

Pupa: İlk önce krem renklidir. Daha sonra kahverengileşir. Pupa ortalama 35 mm uzunluk ve 15 mm genişliktedir. Pupa dönemi 14-21 gün sürer. Pupa dönemi kabuk altında kokon içinde geçirir.

KONUKÇULARI

Palmae (Arecaceae) familyasına ait palmiye cinsi bitkilerdir. Zararlı dikim amacıyla gelen bulaşık palmiye ağaçları ile taşınmaktadır. Ülkemize Mısır’dan ithal edilen palmiye ağaçları üzerinde giriş yaptığı belirlenmiştir.

ZARAR ŞEKLİ

Palmiye ağaçlarının büyüme noktalarında yara oluşturur. Ağaç gövdesinde beslenerek delik açar. Gövdede akıntı ve kötü kokuya neden olur.

           Bu zararlı bütün biyolojik dönemlerini ağacın gövdesi içinde geçirir. Yumurtadan çıkan larva ağaç gövdesi içine girerek 1 m uzunlukta tünel açar. İleri aşamalarda palmiye ağaçlarının gövdesinde açılan galeride çürüme başlar. Saldırıya uğrayan palmiyeler genellikle ölürler.

   

BULAŞMA YOLLARI

Bulaşık palmiye bitkileri en önemli taşınma yoludur. Ülkemizdeki iklim koşulları zararlının orijini olan bölgedeki Akdeniz iklimi isteklerine uygundur. Bu zararlının palmiye fidanlıkları ve palmiye ağacının dikili olduğu alanları tehdit altında bırakması söz konusudur.

MÜCADELESİ

Bu zararlının varlığının tespiti kadar mücadelesi de oldukça zordur. Çeşitli önlemlere başvurularak zararlının yayılması engellenmelidir.

Kültürel Önlemler

► Periyodik olarak ağacın zayıflamış ve çürümekte olan kısımları temizlenmeli,

► Sağlıklı bir ağacın herhangi bir yerinde yapılacak kesim ve yaralamalardan kaçınılmalı,

► Budamalar, zararlının aktif olmadığı kış aylarında yapılmalı,

► Kök sürgünleri ve kesilen dallar imha edilmeli,

► Palmiye ağaçları için uygun sulama ve gübreleme programı ile ağaçların strese girmesi engellenmeli ve sulama tercihen damlama sulama şeklinde yapılmalı,

► Ağır zarar görmüş palmiye ağaçları, zararlının değişik dönemlerine ait çok sayıda birey ihtiva ettiğinden bu şekilde zararlı ile bulaşık ağaçlar özellikle ergin bireylerin etrafa dağılmasına fırsat vermeden olduğu yerde öğütülerek imha edilmelidir.

Biyolojik Mücadele

Bu zararlının orjini olan bölgede mevcut doğal düşmanları bulunmakla birlikte, Türkiye’de bu zararlının doğal düşmanları ile ilgili yapılmış herhangibir çalışma bulunmamaktadır

Biyoteknik Yöntemler

► Survey amaçlı çalışmalarda zararlının varlığının izlenmesi ve uçan erginlerin sayısının azaltılması amacıyla ferrugineol içeren feromon tuzakları kullanılmaktadır.

► Feromon tuzakları kullanırken zararlının istenmeyen yönlere yayılmasına engel olmak için dikkatli olunmalı ve tuzaklar kontrol altında tutulmalıdır.

► Ses dedektörü bulaşmanın erken dönemlerinde zararlının varlığını izleme ve kontrol etmede kullanılmaktadır.

Kimyasal Mücadele:

                                                                                                                                           

	Etkili Madde Adı ve Oranı	Formülasyonu	Dozu (Preperat) 100 lt suya veya Ağaç başına
Kök İlaçlamaları	İmidacloprid, 350 g/lt	SC	20 ml/ağaç
	İmidacloprid, 200 g/lt	SL	35 ml/ağaç
Gövde Enjeksiyonu	Monocrotophos, 400 g/lt+dichlorvos, 500 gr/lt	EC, SC, SL	5 ml+5 ml/oyuk veya larvanın giriş yeri
	İmidacloprid, 200 g/lt	SL	35 ml/ağaç
Gövde ve Yaprak İlaçlaması	Chlorpyrifos ethyl, 480 g/lt	EC	100 ml/100 lt
	Azinphos methyl %25	WP	250 gr/100 lt
	İmidacloprid+betacyfluthrin, 300 (2101 g/lt + 90 g/lt)	OD	50 ml/100 lt
	Lambda-cyhalothrin, 50 g/lt	EC, SC, CS	100 ml/100 lt
	Alphacypermethrin 100 g/lt	EC	100 ml/100 lt

Anlatılan belirtilere benzer durumlar görüldüğü takdirde en yakın İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine başvurulmalıdır.